جایگاه و نقش سازمان های غیر دولتی و اهمیت آنها
بسمه تعالی
جناب آقای رجبی دوست بزرگوار و مدیر محترم سایت باغدشت
دیروز پیام جنابعالی را برای اظهار نظر در خصوص تأسیس ان جی او و فعالیت های دوستداران الموت مشاهده کردم. ابتدا از زحمتی که در مورد انتقال چکیده ای از مطالب متبادله در فیس بوک میان دوستان در باب دوستداران الموت و تلاش اعضا برای همفکری و همکاری برای آینده الموت با تشکیل یک ان جی او به سایت باغدشت به سهم خود از جنابعالی تشکر می کنم چرا که کار بسیار شایسته و پرزحمتی را متقبل شدید و بسیار قابل تقدیر است. حداقل بنده از این هدف والای شما که به نظر می رسد از بیش از یکسال قبل آغاز شده است، مطلع نبودم. در همین راستا ،بنده نیز به موارد ذیل بعنوان نقطه نظرات شخصی خود و بعنوان ترسیم نقشه راهی برای آینده به عرض می رسانم.
مقدمه:
به نظر می رسد بسیاری از دوستان بدنبال رسیدن به این هدف مهم و اساسی هستند که برای حفظ ، توسعه پایدار و ارتقا همه جانبه الموت اعم از تاریخ، فرهنگ، هویت، زبان، مردم، جذابیت های توریستی و یا ساختن الموتی آباد و الموتی توسعه یافته... و همچنین شناساندن آنها چه باید بکنیم؟ برخی هم جمع کردن الموتی ها و انجام کارگروهی بر اساس خرد جمعی، وحدت، مشورت و تبادل نظر برای شناسایی اولویت ها و کارکردها و یافتن راههایی بهتر و جمعی تر را از دیگر اهداف مهم در این مسیر برشمرده اند؟ و نهایتاٌ بر اساس برخی شواهد تأسیس سازمانی غیر دولتی ( ان جی او ) را برای پیگیری اهداف مزبور ضروری و ابزاری برای پیشبرد امور می دانند و تا حدودی اجماع نظر دارند.
جایگاه و نقش سازمان های غیر دولتی و اهمیت آنها
آن قدر که بنده می فهمم و از اسم و عنوان آن پیداست ،سازمان های غیر دولتی یا سازمان های مردم نهاد موسوم به سمن ها ( NGOs ) هر چند ساختاری غیر دولتی دارند ولی نه تنها در سطح کشور و جهان شناخته شده اند بلکه نقش بسیار مهمی در حوزه وظایف و فعالیت های خود دارند...
بسمه تعالی
جناب آقای رجبی دوست بزرگوار و مدیر محترم سایت باغدشت
دیروز پیام جنابعالی را برای اظهار نظر در خصوص تأسیس ان جی او و فعالیت های دوستداران الموت مشاهده کردم. ابتدا از زحمتی که در مورد انتقال چکیده ای از مطالب متبادله در فیس بوک میان دوستان در باب دوستداران الموت و تلاش اعضا برای همفکری و همکاری برای آینده الموت با تشکیل یک ان جی او به سایت باغدشت به سهم خود از جنابعالی تشکر می کنم چرا که کار بسیار شایسته و پرزحمتی را متقبل شدید و بسیار قابل تقدیر است. حداقل بنده از این هدف والای شما که به نظر می رسد از بیش از یکسال قبل آغاز شده است، مطلع نبودم. در همین راستا ،بنده نیز به موارد ذیل بعنوان نقطه نظرات شخصی خود و بعنوان ترسیم نقشه راهی برای آینده به عرض می رسانم.
مقدمه:
به نظر می رسد بسیاری از دوستان بدنبال رسیدن به این هدف مهم و اساسی هستند که برای حفظ ، توسعه پایدار و ارتقا همه جانبه الموت اعم از تاریخ، فرهنگ، هویت، زبان، مردم، جذابیت های توریستی و یا ساختن الموتی آباد و الموتی توسعه یافته... و همچنین شناساندن آنها چه باید بکنیم؟ برخی هم جمع کردن الموتی ها و انجام کارگروهی بر اساس خرد جمعی، وحدت، مشورت و تبادل نظر برای شناسایی اولویت ها و کارکردها و یافتن راههایی بهتر و جمعی تر را از دیگر اهداف مهم در این مسیر برشمرده اند؟ و نهایتاٌ بر اساس برخی شواهد تأسیس سازمانی غیر دولتی ( ان جی او ) را برای پیگیری اهداف مزبور ضروری و ابزاری برای پیشبرد امور می دانند و تا حدودی اجماع نظر دارند.
جایگاه و نقش سازمان های غیر دولتی و اهمیت آنها
آن قدر که بنده می فهمم و از اسم و عنوان آن پیداست ،سازمان های غیر دولتی یا سازمان های مردم نهاد موسوم به سمن ها ( NGOs ) هر چند ساختاری غیر دولتی دارند ولی نه تنها در سطح کشور و جهان شناخته شده اند بلکه نقش بسیار مهمی در حوزه وظایف و فعالیت های خود دارند و بعنوان واسطه و رابط میان افراد و مردم و جامعه ایفای نقش می کنند. این سازمان ها بعضا بدلیل عدم وابستگی و مستقل بودن بعضا نقش هایی فراتر از سازمان های دولتی دارند. ضمن آنکه معمولا و در صورت عملکرد صحیح و قانونی و در حیطه وظایف بهتر مورد استقبال عموم قرار می گیرند. لذا می توان چنین اقدامی را به فال نیک گرفت.
گامی مهم:
بر اساس اطلاع اولین نشست جمعیِ برخی دوستان عزیز و فعال و دست اندر کار در سایت های مجازی به منظور تأسیس سازمانی غیر دولتی برگزار شده که گامی مهم در این مسیر است. بر اساس گزارش مزبور و در خلال سال اخیر و بویژه از طریق سایت های مختلف مجازی در سطح الموت نظرات زیادی در خصوص آینده الموت، توسعه آن، اولویت ها و دغدغه ها و دل نگرانی ها ، یا نسبت به ضرورت یا عدم ضرورت تشکیل آن تبادل گردیده است و به زعم بنده عمدتا بر تشکیل جلسه ای فیزیکی و حقیقی برای تصمیم گیری در خصوص تشکیل سازمانی غیر دولتی تأکید و اجماع داشته که خوشبختانه این گام اولیه ولی مهم و اساسی برداشته شده است. اما؟
برخی فرصت ها و موانع:
بی شک برای دستیابی به اهداف مزبور از یکسو با فرصت ها و از سوی دیگر با چالش ها و یا موانعی مواجه خواهید بود که صرفا به چند مورد اشاره می شود:
•سست بینان بودن کار جمعی : کار گروهی و جمعی متأسفانه نه تنها در منطقه ما بلکه در کشور ما در همه حوزه ها بسیار ضعیف و سست بنیان است و اگر شکل گرفته بعدها بدلایل واهی به نتیجه نرسیده است. متأسفانه چندین بار چنین تجربه ای را مشاهده کرده ام و حقیقت دارد. بی شک اگر معلم یا استادی دو یا سه دانش آموزی را میان انجام یک کار مشترک تحقیقی یا منفرد مختار بگذارد، هر سه راه انفرادی را بر می گزینند. یا برخی موارد دیگر. ذکر این نکته اصلا به معنی عدم گام برداشتن بخاطر وجود چنین مانعی نیست بلکه فقط بخاطر عبرت از گذشته خودمان از یکسو و افزایش تحمل، بردباری، نقد پذیری، کلان نگری ( الموت ) تعیین اهداف مشترک و تعمیم آن به دیگران از سوی دیگر می باشد و بر عکس تحقق این مهم گام مهمی نه برای خود و الموتی ها بلکه برای جامعه و کشورمان می باشد. تعیین اهداف مشترک و کلان و اشتراک نظر (علی رغم تفاوت دیدگاه ) با توجه به گستره، اختلاف سطح، متنوع و تفاوت اولویت ها در سطح الموت در رسیدن به این هدف کارگشا خواهد بود. جزئی نگری و قشری گری صرف جواب نخواهد داد ضمن آنکه همزمان باید هم اولویت های کلان ( الموت ) و هم خرد ( روستاها ) را در نظر گرفت. مثلا ممکن است برای روستایی مثل اندج یا گازرخان و یا برخی قرا دیگر اولویت هایی مطرح باشد که برای برخی روستاهای دیگر آن اولویت ها چندان مهم و با اولویت نباشد و بالعکس.
•تعامل مثبت و سازنده با نهادها و سازمان های مشابه: یکی از ملزومات چنین فعالیت هایی تعامل مثبت و سازنده با نهادها و سازمان های مشابه می باشد که چنین نگاهی نیز بین ما کمرنگ می باشد و عمدتا بجای همکاری در موضع رقیب متأسفانه قرار می گیریم و تلاش داریم تا دیگری را از گردونه رقابت خارج سازیم. نهادهایی نظیر مجمع مهتاب که دوستان ذکر کرده بودند و بی شک نظیر آن بسیارند و هنوز مورد شناسایی قرار نگرفته اند، در سطح منطقه و یا خارج از منطقه متعددند که تبادل نظر و ارتقا همکاری ها در رسیدن به اهداف مشترک می تواند کمک یار باشد. برای رسیدن به اهداف مورد نظر و استفاده از تجارب یکدیگر برقراری رابطه ای سالم و پایدار با سایر سازمان ها نیازی مثبت می باشد.
•سایت های مجازی روستاها ، فرصت خوب نرم افزاری : تقریبا بسیاری از روستاها دارای یک سایت و یا وبلاگ می باشد و در خلال فعالیت های این سایت ها در سالهای اخیر،خوشبختانه ابعاد مختلف الموت و روستاها نظیر، موقعیت، ارزش ها، معرفی سنن و فرهنگ ها، فعالیت ها، شخصیت ها، ثروت های روستا و غیره برای آن روستا و سایرین با درج مطالبی شناسانده شده اند و بستر اولیه فراهم است و مناسب است این نهاد با همکاری همه سایت های مجازی فعال ضمن ادامه فعالیت های کنونی با توجه به اهداف مشخص خود، در راستای اهداف کلان سازمان که به الموت خواهد نگریست و آن مورد هدف قرار خواهد داد، فعالیت کنند. لذا سایت های متعدد مجازی فرصت های بالقوه ای برای بهره برداری بهینه در این مسیر می باشد.
چشم انداز آینده:
با فرض بر اینکه یک سازمان غیر دولتی با هر عنوانی تأسیس شد؟ چه کارِ گروهی و اجرایی برای الموت مد نظر است؟ اکنون که قصد و اهداف والایی برای آینده الموت دارید، همه جانبه بنگرید و از اهرم های موجود بخوبی استفاده نمایید. همانطور که اشاره شد با استفاده از سایت های مجازی موجود در الموت بعنوان ابزاری نرم افزاری از یکسو و از طریق ایجاد نهاد یا ان جی او بعنوان اهرمی سخت افزاری از سوی دیگر همزمان بطور مجازی و فیزیکی اهداف فرهنگی و اجتماعی مربوط به الموت را دنبال نمایید. بنده علی رغم موانع و مشکلات موجود فراروی، بدلیل شرایط دنیای کنونی و اهرم ها و فرصت های موجود و بویژه با وجود نیروی انسانی با انگیزه، فعال، دلسوز، جوان و خوش فکر و علی رغم تفاوت دیدگاهها و تفاوت اولویت ها به آینده خوشبین میانه رو هستم.
پیشنهادات :
•تعیین عنوان و اسم سازمان و اهداف کلی بخش مهمی از کار می باشد و به نوعی بخشی از نقشه راه آتی می باشد . به نظر می رسد برخی دوستان بر فعالیت های اجتماعی، برخی فرهنگی، برخی تاریخی و یا برخی زیست محیطی ( عمدتا ) برای این نهاد تأکید دارند. بنده شخصا با نهادی که اهداف فرهنگی و اجتماعی را دنبال کند موافق هستم. به این دلیل که هنوز ما نیاز به فرهنگ سازی در جامعه خود داریم تا نهادینه شود. فرهنگ پایه و بنیان سایر امور است. آموزش در حوزه های فرهنگی همچنان ضرورت است. آقای دکتر عسگری به برخی نکات ریز و ساده در عین حال مهم در قالب مثال بیان کرده بودند که هر چند در حوزه زیست محیطی می گنجد ولی نشان از فقر فرهنگی استد. اگر فرهنگ سازی لازم صورت پذیرد ، تا حدودی موضوع زیست محیطی حل می شود. به نظرم تلاش برای حفظ زبان و فرهنگ و هویت الموت با توجه به مخاطرات مدرن قرن 21 همچنان ضرورت مهم است. شاید عنوان سازمان دیده بان ( فرهنگی ) الموت که اقای محمدی الموتی اشاره کرده اند یکی از گزینه های خوب باشد. البته ممکن است پیشنهاداهای بهتر و مناسب تری داشته باشند که تاکنون طرح نشده است.
•مناسب است فراخوانی در همین خصوص برای تعیین نام و اهداف ( فرهنگی ، اقتصادی، زیست محیطی و ... ) اعلام و نظر سنجی شود و یا مدتی برای این مهم با تشکیل جلساتی تبادل نظر شود. سایت های مجازی الموت نیز در این مهم با انعکاس موضوع و جمع نقطه نظرات مشارکت نمایند و سهم خوبی می توانند داشته باشند.
•در انتخاب ترکیب اعضای اصلی و مرکزی سازمان و کمیته های زیرمجموعه هم از بعد اجرایی، ذی نفوذ بودن در منطقه، نهادهای دولتی و غیر دولتی و نزد اشخاص، بومی و غیر بومی بودن و برخی ویژگی های دیگر دقت لازم مبذول شود
•در تشکیلات، کمیته هایی به نام کمیته قزوین، کرج، تهران، الموت ، کمیته مجازی ( فیس بوک و سایت ها ) ، کمیته روابط عمومی ، کمیته انتشارات و ... در نظر گرفته شود تا سرگروه هر کمیته با کمیته مرکزی در برخی جلسات فیزیکی و حقیقی حضور داشته باشند تا هم ارتباط میان منطقه و خارج از آن و افراد و شخصیت ها حفظ شود و هم از همه نقطه نظرات صاحب نظران و مجریان و دست اندرکاران استفاده شود.
• وظایف ونقش کمیته ها تعریف شود. بعنوان مثال کمیته سایت های مجازی همه سایت های موجود و فعال در الموت را شناسایی و با آنها ارتباط برقرار نماید و از طریق انها همه اطلاعات و تصمیمات به منظور اطلاع رسانی و جذب کمک فکری و ... استفاده شود. این کمیته با مدیران سایت های مجازی ارتباط مستمر برقرار سازد و در شرایط کنونی نقش مهمی می تواند برای دستیابی به اهداف ایفا کند.
•کمیته روابط عمومی در این نهاد نقش خطیری می تواند ایفا کند و به نظر من مهمترین رکن سازمان می تواند در نظر گرفته شود. یک روابط عمومی قوی و اشنای به مسائل و وظایف و مهمتر از آن روحیه می تواند نقش بسزایی در ارتقا جایگاه آن نهاد و شناسایی آن به جامعه و همچنین در اجرای وظایف تعریف شده ایفا کند. شناسایی افراد از اقشار مختلف اعم از بومی ، دانشگاهی، اجرایی، مطالعاتی، تحقیقی، فکری، مطبوعاتی، صنفی و ... و انسجام و هدایت آنها در اهداف سازمان خیلی موثر است.
• کمیته مطالعاتی و انتشارات : یکی از اهداف و وظایفی که معمولا در فعالیت ها مغفول می ماند و کمتر به آن اهمیت داده می شود موضوع مکتوب کردن فعالیت ها و انتشار فعالیت های علمی و تحقیقی است. تولید کتاب و انجام پروژه های تحقیقاتی در مورد الموت حوزه بسیار خوبی است که به نظرم کم کار شده است. برخی محققین خارجی نظیر نویسنده کتاب خداوند الموت در مورد الموت قلم زده اند ولی ما که از خطه و دیار الموت هستیم و بر بخشی از فرهنگ و تاریخ و ارزش ها و ثروت های مادی و غیر مادی آن واقف هستیم، بر این کار همت نمی گماریم و مناسب است کمیته ای مطالعاتی و انتشاراتی نیز در مجموعه گنجانده شود که این هدف را دنبال کند.
• به منظور عمومیت بخشیدن به اهداف و فعالیت های سازمان که متعلق به الموت خواهد بود، حداقل از هر روستا یک یا دو نفر بعنوان رابط شناسایی و همواره در جریان امور قرار گیرند و یا سالانه در نشستی عمومی فعالیت ها و عملکرد ها بیان و نماینده هر روستا مشکلات و پیشرفت های روستا را عنوان و بعد تصمیم گیری شود و مراتب با طرق مختلف پیکیری شود.
کلام آخر
بدلیل مطول شدن موضوع رشته کلام را قطع می کنم هر چند نکات و پیشنهادات متعدد دیگری می توان برشمرد که انشالله در مجالی دیگر، ولی امید است بقول عزیزی تلنگری برای طرح نقطه نظرات جدید و انتقادات و پیشنهادات دیگر برای هموار تر کردن مسیر باشد. با تشکر – حسن عسگری 14/11/
